Ecologisch maaibeheer
Het is een eeuwenoude klus: grasmaaien. Sinds jaar en dag zijn we al verzot op het beeld van een strak gemaaid gazon. Een overtuiging die het maaibeleid tot op heden heeft gevormd. Maar door al dat maaien gaat er veel ecologische waarde verloren. Gelukkig kan ons maaibeheer een stuk duurzamer. Als we maar openstaan voor een andere groenbeleving.
Welke kant kies jij?
Waarom moeten we duurzamer maaien?
Het is geen geheim dat we momenteel te maken hebben met een biodiversiteitscrisis. Recent onderzoek toont aan dat 7,5% tot 13% van alle diersoorten de afgelopen vijfhonderd jaar is uitgestorven. Meer dan 75% procent van alle insectensoorten in Nederland wordt met uitsterven bedreigd. Daaronder vallen 55% van de Nederlandse bijensoorten. Dit is een groot probleem voor onze natuur en alles wat daarvan afhankelijk is, zoals een stabiel klimaat en landbouw. De oplossing voor dit probleem is veelzijdig en complex. Maar ecologisch maaibeheer speelt hierin zeker een grote rol.
Betekent dit dat we compleet moeten stoppen met maaien? Nee, dat niet. Als een bloemrijke berm nooit meer gemaaid wordt, verdwijnen de bloemen na een aantal jaar. Beheer is dus nodig. Maar wat levert ecologisch maaibeheer mij op als particulier of organisatie? Heel eerlijk: onder de streep zal duurzamer maaien niet snel economisch voordeliger zijn. Maar het is wel belangrijk voor onze toekomst. En dat is de enige drijfveer om mee te doen die er eigenlijk écht toe doen!
Ecologisch maaibeheer: wat betekent dat?
Duurzamer maaien is dus noodzakelijk om de ecosystemen – die essentieel zijn voor ons bestaan – weer gezond en klimaatkrachtig te maken. Maar hoe pak je dat aan? Er zijn verschillende manieren om ecologisch maaibeheer te implementeren. Idealiter duik je de diepte in en pas je het maaibeheer aan op de specifieke soorten flora en fauna die op jouw terrein aanwezig zijn. Een ecoloog kan een flora- en faunascan verrichten in het gebied om hier een advies te geven.
Maar zo ver hoef je niet te gaan om een positieve impact te maken. De grootste slag is namelijk simpel: minder maaien. De meeste planten zijn niet bestand tegen een hoge maaifrequentie, wat hun groei en bloei negatief beïnvloedt. Alleen gras heeft hier minder last van. Daarnaast kunnen planten niet bloeien als ze voortdurend worden afgemaaid.
Minder maaien
Minder maaien kan in de basis op twee manieren:
- Door de maaifrequentie te verlagen krijgen planten de kans om te groeien, te bloeien en zich voort te planten, wat de biodiversiteit bevordert en de ecologische veerkracht versterkt. Bovendien draagt het verminderen van de maaifrequentie bij aan het besparen van middelen, zoals brandstof en arbeid, en vermindert het de verstoring van natuurlijke habitats.
- Gefaseerd maaien betekent dat bij iedere maaibeurt 15-30% van het gras overgeslagen wordt. Dit wordt ook wel sinusmaaien of slingermaaien genoemd, waarbij er banen in het grove gras worden gemaaid. Door gefaseerd te maaien blijft er schuilgelegenheid, voedsel en structuur in het gras voor insecten en andere dieren. De randen van het bermoppervlak en de grasvelden worden wel kort gehouden, zodat de weggebruiker overzicht kan houden in het verkeer.
Omvormen van gazons
Nog beter is het omvormen van gras naar bloemenweides met behulp van bloemenmengsels. Daardoor is maaien vaak bijna niet meer nodig. Het inzaaien van gazons met bloemenmengsels bevordert juist een aanzienlijke toename van biodiversiteit! Bloemen trekken een breed scala aan bestuivende insecten, zoals bijen, vlinders en zweefvliegen aan en bieden voedsel en leefgebieden voor diverse waardevolle soorten. Naast insecten kan bijvoorbeeld ook de koolmees zich nestelen in het gebied, welke ongewenste soorten zoals de eikenprocessierups eet.
Bloemenweides zijn daarnaast van nature veerkrachtiger dan traditionele gazons, doordat hun diverse flora beter bestand is tegen variaties in neerslag, temperatuur en bodemgesteldheid. Deze eigenschap vermindert de behoefte aan menselijk beheer, zoals watergeven en bodemverbetering. Bovendien verhogen bloemenweides de belevingswaarde van het terrein. Bloemetjes en beestjes nodigen toch meer uit voor een lekkere wandeling!
Iets voor jou?
Wil jij ook een positieve impact maken op het milieu? Kies dan voor duurzamer maaibeheer! T&G Groep is een aannemerscollectief dat buitenruimten beheert door heel Nederland. Veelal moeten deze terreinen voldoen aan een vaste kwaliteitsnorm, en is verwildering niet mogelijk binnen die kaders. Toch moeten we met z’n allen anders naar beeldkwaliteit gaan kijken. Minder maaien heeft de toekomst! En wij adviseren je graag hoe je dit kan implementeren.
